عارضه‌های قومی من: بت‌سازی و بت‌شکنی

مقدمه: می‌خواهم از رفتارهای بدی که در خودم می‌بینم، و در دیگران نیز فراوان دیده‌ام، بنویسم. برای همین جمعی‌بودن نام عارضه‌های قومی را بر آن گذاشته‌ام.

مشارکت شما و شرح‌ این که این صفات را چقدر در خودتان می‌یابید، باعث می‌شود که بدانم – و بدانیم – که در تعمیم این آسیب‌شناسی چقدر درست عمل‌کرده‌ام و چقدر غلط.

من جمعی می‌گویم و شما فردی‌اش را بگویید، و هر دو نخواهیم که با از دیگران سخن‌گفتن سهم و بار مسوولیت شخصی‌مان را کم کنیم. می‌دانید که قدم نخست بهترشدن، پی‌بردن فعال به ضعف‌هاست.

***

زمانی که کسی در زندگی‌مان ظاهر می‌شود و نظرمان را جلب می‌کند، با هیجان و هیاهوی بیرونی و درونی زیادی از او استقبال می‌کنیم. حتی گاهی به عرش می‌رسانیمش و مدام از سجایا و فضایلش داد سخن می‌دهیم. کم‌کم درمی‌یابیم که بتی ساخته‌ایم چیزی نیست که تصورش را داشتیم و شروع می‌کنیم به نق‌زدن و شکایت کردن. حتی گاهی ادعا می‌کنیم که فریبش خورده‌ایم. رفته‌رفته تمام مصیبت‌ها را به او نسبت می‌دهیم و کاری می‌کنیم که فرد نگون‌بخت با سر از آن بالایی که بردیمش سقوط کند. پس از آن پی شخص دیگری می‌گردیم که این بلا را سر او درآوریم.

این رفتار در رابطه‌های مختلفی دیده می‌شود؛ از یافتن جفت تا انتخاب شریک. اما یکی از بارزترین و عمومی‌ترین اشکل آن در برخوردمان با بعضی از رجل سیاسی دیده می‌شود.